Er is niets onnatuurlijks aan klimaatverandering. In miljoenen jaren opgebouwde fossiele stoffen als olie, gas en steenkool zijn natuurlijk. De omzettingsprocessen bij verbranding zijn natuurlijk. Het verbranden zelf is natuurlijk. De diersoort die dit doet is natuurlijk. 

Misvattingen over welk gedrag of welk product al dan niet natuurlijk is, is een begrijpelijke valkuil. Een product met alleen maar ‘natuurlijke’ ingrediënten klinkt bijvoorbeeld aanlokkelijk. Harmonieus, heilzaam en helend. Dit wil je. Chemicaliën en kunstmatige toevoegingen die dan niet natuurlijk zouden zijn, steken hiertegen nogal schril bij af.

De realiteit is iets genuanceerder. Er zijn zat ‘natuurlijke’ dingen waar je ver weg bij uit de buurt wil blijven. Arsenicum. Slangenbeten. Giftige paddenstoelen. Het pokkenvirus. Lava. Een supernova. Zwarte schimmel. Daarbij biedt het moderne leven en specifiek de geneeskunde ons allerlei oplossingen aan die je als weinig natuurlijk zou kunnen beschouwen, maar wel ontelbaar veel levens hebben gered en onze levensstandaard hebben opgekrikt. Vaccinaties. Chemotherapie. Koelkasten. Brillen op sterkte voor een scherpe blik.

Alles bestaat uit chemicaliën. Water. De lucht. Je lichaam. Je bestaat voor ongeveer 70 procent uit water, dus dat is een van de meest natuurlijke stoffen die er is, zou je kunnen stellen. Toch kun je een watervergiftiging oplopen. Kortom: de dosis maakt dat iets giftig is, niet de stof zelf.

De natuur is fantastisch, alleen geen goede graadmeter voor wat goed is voor mensen. Natuurlijke ontwikkelingen kunnen heilzaam zijn, maar net zo goed het tegendeel daarvan.

Wat is goed in het licht van Antropocene ontwikkelingen? Welk gedrag, welke consumptie?

We zeggen dat de klimaatverandering wordt veroorzaakt door de mens, en dat is inmiddels wel 100% juist gebleken. Echter, de suggestie die daar achter ligt is: het is dus geen natuurlijke oorzaak. Die suggestie, die zou weleens ernstig betwijfeld mogen worden. De mens is ook ‘maar’ een diersoort. Het zijn nu eens niet de konijnen, het is een andere diersoort die onderhevig is geraakt aan natuurlijke evolutionaire succesfactoren die hij zelf heeft kunnen bevorderen als het technobeest bij uitstek. En waarvan het succes of ‘succes’ zo lang doorging dat het tegen zijn planetaire grenzen botste.

Mens, technologie, natuur, evolutionaire wetmatigheden … er is genoeg om over na te denken en één en ander in relatie met elkaar te brengen.