Alles wat momenteel actueel gebeurt, speelt zich af tegen de achtergrond van structurele planetaire overshoot. De richting van deze overshoot is ondanks de energietransitie hardnekkig toenemend en dat betekent een toenemende spanningsopbouw. Deze opbouw wordt nu versnelt door het geopolitieke en geo-economische beleid van de regering Trump.

Er zijn geluiden van deskundigen dat dit Trumisme de reeds ingezette energietransitie niet zal kunnen keren. Dat zou kunnen, maar deze transitie is ontoereikend, heeft alleen maar betrekking op elektrificatie dus niet op het totale energieverbruik. Het vereist voortdurende vervanging van slijtende apparatuur en een eeuwige mijning van aardmetalen. En het heeft alleen maar betrekking op klimaatverandering terwijl er nog zoveel andere planetaire grenzen in toenemende mate worden overschreden. De energietransitie is dus slechts een deeloplossing van een deelprobleem van de totale planetaire overshoot.

Toenemende en nu versnellende spanningsopbouw betekent dat het risico op instorting steeds groter wordt. Deze eenzijdige richting kan uiteindelijk maar één gevolg hebben: daadwerkelijke maatschappelijke ineenstorting. Hoe dat gaat verlopen? We moeten letten op symptomen, triggersituaties, feedbackloops, trends, tipping-elementen zowel in de natuur- als in de cultuursferen.

Bij vroegere ineenstorting van beschavingen was er daarna steeds weer de mogelijkheid van herstel omdat de planetaire grenzen nog niet waren bereikt. De aanstaande ineenstorting zal niet dat Holocene verloop kunnen vertonen omdat die herstelmogelijkheid er niet meer is door de planetaire overshoot.

Elke wederopbouw zou de overshoot alleen maar doen toenemen.